Bestrijdingsmiddelen komen op verschillende manieren in oppervlaktewater terecht, via uitspoeling in de beken, maar ook via de riolering. Voor deze stoffen is er een drinkwaternorm van 0,1 µg/l; zo’n zelfde norm is er in Nederland voor rivierwater dat gebruikt wordt voor de drinkwaterproductie. Al jaren constateren we dat deze norm in het Maaswater overschreden worden. RIWA-Maas wil dat de emissies zodanig beperkt worden dat er geen normoverschrijdingen meer voorkomen.
Minder emissies door verbeterde samenwerking
Om dat te bereiken werken we samen met de landbouw, de fabrikanten van bestrijdingsmiddelen, spuitmachines en zuiveringssystemen, de overheid, kennisinstellingen. Van 2010-2012 hebben we met enkele partijen in het project ‘Samen werken aan een schone Maas’ diverse emissie-verminderde technieken geïntroduceerd bij 100 agrariërs of loonbedrijven. Deze technieken zijn daarna onderdeel geworden van de Toolbox Emissiebeperking, de spuitdoppen webtool en de techniekkaarten van Schoon Water. We volgen de uitvoering van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. Sinds 2016 nemen we deel aan het project Schoon water voor Brabant.
Niet-chemische bestrijding van onkruid buiten de landbouw
Voor de onkruidbestrijding op straten, pleinen en rondom het huis wordt vooral glyfosaat gebruikt. Dat middel zorgt voor de meeste normoverschrijdingen in het Maaswater. Van 2006-2012 hebben we periodiek gerapporteerd over de resultaten van ons waterkwaliteitsonderzoek. We dragen via onze lobby en meetresultaten bij aan de landelijke beleidsontwikkeling, aan inzichten rondom alternatieve methoden voor onkruidbestrijding, aan de barometer duurzaam terreinbeheer. Het resultaat is een afname van het aantal normoverschrijdingen: van 40% naar 20% van al onze metingen. Dus is ons doel daarmee maar deels bereikt. We zijn dan ook blij dat mede dankzij onze lobby en de motie Grashoff het kabinet en de Tweede Kamer in 2014 hebben besloten tot een verbod op chemische onkruidbestrijding buiten de landbouw, vanaf 2016. De andere landen in het stroomgebied van de Maas hebben vergelijkbare maatregelen genomen, of gaan die invoeren: een verbod op chemische onkruidbestrijding buiten de landbouw en de stimulering van emissiebeperkende maatregelen in de landbouw.
We kaarten de problematiek aan in de IMC, in de overleggen met zusterorganisaties. Het resultaat van al die inspanningen vertaalt zich in het aantal overschrijdingen: een dalende trend maar wel nog steeds overschrijdingen, dus we zijn er nog niet. Wij zullen via onze metingen de effectiviteit van de maatregelen volgen. In 2017 zijn we deel gaan nemen aan het project 2020 Pesticidenvrij van Velt.